Kategori: Makaleler

İptidai Osmanlı’da Ne Demek? Bir Anlam Arayışı Kayseri’nin dar sokaklarında yürürken, kafamda bu kelime dönüp duruyor: İptidai Osmanlı. 25 yaşında, bolca günlük tutan biri olarak bazen hayatı anlamlandırmak için eski kelimelere ve tarihî terimlere sığınırım. Bu kelimeyi duyduğumda, geçmişin karanlıklarını ve gölgelerini hayal etmeye başladım. Ama tam olarak ne anlama geliyor? İptidai Osmanlı’da ne demek? Bu soruyu düşündükçe, içimdeki karmaşa büyüdü ve eski zamanların derinliklerine inmeye karar verdim. Bir yandan heyecanlıyım, diğer yandan biraz kaygılı. Geçmişin, bugünümü nasıl şekillendireceğini hala çözebilmiş değilim. Geçmişin Sözleriyle Yüzleşmek Bugün, sabah erkenden yazdığım günlüğü karıştırırken bir kelime dikkatimi çekti. İptidai. Hemen interneti açıp ne…

En Büyük Geminin Adı Nedir? Giriş: En Büyük Geminin Peşinde Bir gemi, insanın hayal gücünün ötesine geçebilecek bir kavramdır. O, yalnızca büyük bir taşıma aracı değil, aynı zamanda bir metafordur. Birçok insan, denizlerin sonsuzluğunda kaybolmuş bir geminin simgesel anlamını farklı şekillerde yorumlayabilir. “En büyük geminin adı nedir?” sorusu, sadece fiziksel bir sorudan çok, insanın içsel yolculuklarına dair derin bir sorgulamanın peşinden gitmeyi gerektiriyor. Bu, insana dair varoluşsal bir düşüncedir; zaman zaman bir yolculuk, bazen de bir varlık meselesidir. Etik, epistemoloji ve ontoloji gibi temel felsefi alanlar, bu geminin peşinde gitmek için bize kılavuzluk edebilir. Felsefi bir perspektiften baktığımızda, “en büyük…

Ekşimiş Domates Konservesi Yenir Mi? Pedagojik Bir Bakış Her bir öğrenme süreci, içinde taşıdığı potansiyelle dönüştürücü bir deneyim sunar. Tıpkı ekşimiş bir domates konservesinin yenebilir olup olmadığını sorgularken, bilmediğimiz ya da gözden kaçırdığımız birçok yönü fark edebileceğimiz gibi; her öğrenme anı, bizi daha derinlemesine düşünmeye ve dünyayı farklı bir perspektiften görmeye davet eder. Bu yazı, ekşimiş domates konservesinin yenip yenmeyeceğinden çok, pedagojik bakış açısıyla “öğrenme”nin bize ne kadar derin ve anlamlı bir deneyim sunduğunu keşfetmeyi amaçlıyor. Eğitim, yalnızca bilgi aktarımı değil, aynı zamanda düşünsel dönüşüm ve toplumsal gelişim sürecidir. Her öğretim yöntemi, her öğrenme teorisi, eğitimde kullanılan her teknoloji, bu…

Do ut des: Siyaset Biliminde Bir Analiz Siyasal iktidarın ve toplumsal düzenin doğasına dair düşünüldüğünde, “Do ut des” (Türkçeye “veriyorum, çünkü vereceksin” olarak çevrilebilecek bir Latince deyim) aslında, toplumsal sözleşmenin, karşılıklı fayda anlayışının ve güç ilişkilerinin karmaşık yapısının bir yansımasıdır. Her toplumda bireyler, gruplar ve kurumlar arasında bir tür değişim ve denge vardır. Bu karşılıklı faydayı kuran, çoğu zaman güç, meşruiyet ve ideolojilerin dinamikleridir. Fakat bu denge, sadece iktidarın baskısı altında mı şekillenir? Yoksa vatandaşların katılımı, demokrasinin yerleşik normları ile birlikte bu güç dinamiklerini sürekli olarak yeniden mi oluşturur? Bu yazı, “Do ut des” kavramının siyasal anlamını, güç ilişkileri, kurumlar…

Rüyada Yemekli Düğün Görmek Ne Anlama Gelir? Rüyaların Derin Dünyasında: Düğünler ve Yemekler Hepimiz rüyalarımızda tuhaf şeyler görmüşüzdür. Ama bazen rüyalar, gerçek hayattaki hislerimizi, düşüncelerimizi ve bilinçaltımızı yansıtan birer aynaya dönüşebilir. Örneğin, rüyada yemekli düğün görmek gibi bir rüya, gerçekten de kafa karıştırıcı olabilir. Çünkü düğünler genellikle mutluluğu, birleşmeyi ve kutlamayı simgelerken, yemekler de paylaşılan anları, dostluğu ve bolluğu temsil eder. Bu ikisinin birleşimi, rüyanın anlamını biraz daha derinleştiriyor. Ama tam olarak ne anlama geliyor? Ben, Eskişehir’de üniversitede araştırmacı olarak çalışan biriyim ve her zaman rüyaların ardında ne olduğunu anlamaya çalışırım. Özellikle de psikolojik ve kültürel bağlamlarda. Düğün, toplumlar için…

Cerebelli: Toplumsal Yapılar ve Bireylerin Etkileşimini Anlamaya Dair Bir Bakış İnsanın zihinsel ve bedensel işleyişi üzerine düşündüğümüzde, bazen farkında olmadığımız, ancak hayatımızı derinden etkileyen organlar vardır. Beyin, sinir sistemi, ve vücut arasındaki bağlantılar, hem tıbbi hem de toplumsal bağlamda büyük bir öneme sahiptir. Ancak, bu organlardan biri — cerebellum (küçük beyin) — genellikle daha az konuşulan, fakat bir o kadar hayati bir işlevi olan bir yapıdır. Cerebelli (cerebellum), beynin en derin katmanlarında yer alan ve vücut hareketlerinin koordinasyonu, denge, öğrenme gibi temel fonksiyonları yöneten bir yapı olarak bilinir. Bu terim, çoğu insan için yalnızca tıbbî bir tanım gibi gözükse de,…

Asetat Asit Mi, Baz Mı? Kültürel Bir Perspektiften Bakış Dünya, farklı coğrafyalarda farklı kimliklere, inançlara, ritüellere ve yaşam biçimlerine sahip bir mozaik gibi şekillenir. Bu çeşitliliğin içinde bir kavram, bir madde, hatta bir bileşik bile başka bir anlam kazanabilir. Mesela, asetat asit mi yoksa baz mı? Belki de bu kimyasal bir soru değil; bir kültürlerarası anlayış meselesidir. Bu yazıda, kimyanın ötesine geçip, asidik ve bazik kavramlarını daha geniş bir kültürel çerçevede ele alacağız. Farklı toplumlarda semboller, ritüeller, akrabalık yapıları ve ekonomik sistemlerin nasıl şekillendiğini incelerken, kimlik ve kültürel görelilik gibi önemli kavramları irdeleyeceğiz. Sadece akademik bir bakış açısına sahip olmadan,…

Dergi Çıkarmak Ne Kadar? İşin Gerçek Maliyeti Eskişehir’de, 27 yaşında bir araştırmacıyım ve üniversitede çalışıyorum. Hadi gelin, akademik bilgi birikimimi günlük hayatta herkesin rahatça anlayabileceği şekilde kullanarak, dergi çıkarmanın maliyetini inceleyelim. Şimdi bu, sıradan bir dergi almakla bitmiyor tabii; dergi çıkarmak, işin başından itibaren hesaplamanızı gerektiren bir iş. Dergi çıkarmak ne kadar, tam olarak nasıl bir maliyeti var? Bunu biraz daha açalım. Dergi Çıkarmak İçin İlk Adım: İhtiyacınız Olan Temel Araçlar Dergi çıkarmak, basit bir “yazı yaz, tasarımı yap, basımı yap” sürecinden çok daha fazlasıdır. İlk başta kafanızda bu işin ne kadar büyük olduğunu anlamanızı istiyorum. Dergi çıkarmak, tıpkı bir…

Ameliyatta Plak Nedir? Toplumsal ve Kültürel Bir Perspektif Bir ameliyat düşünün: Yalnızca tıbbi prosedürlerden ibaret bir işlem değil, aynı zamanda insan hayatına dokunan, üzerinde çeşitli kültürel ve toplumsal anlamlar barındıran bir deneyim. Bu deneyim, sağlık çalışanlarının mesleklerine dair normları, cinsiyet rollerini, kültürel pratikleri ve hatta güç ilişkilerini şekillendirir. Ameliyatlar, bazen ne kadar “teknik” görünse de, bireylerin toplumsal kimliklerini ve kültürel bağlamlarını birleştiren derin bir süreçtir. Bu yazıda, ameliyatlar sırasında kullanılan “plak” terimi üzerinden, bu tıbbi pratiklerin toplumsal yapılarla nasıl etkileşime girdiğini ve bu süreçte yaşanan eşitsizlikleri inceleyeceğiz. Ameliyatta Plak Nedir? Ameliyat sırasında “plak”, genellikle kırık ya da hasar görmüş kemikleri…

Bayrak Neden Bağımsızlığın Sembolüdür? Bir Veri Meraklısının Kişisel Notları Ankara’da büyüyen biri olarak bayrakla ilk temasım okul bahçesinde oldu. Pazartesi sabahları sıraya dizilir, üşüyen ellerimizi cebimize sokmadan beklerdik. O anlarda “bayrak neden bağımsızlığın sembolüdür?” diye düşünmezdim. Bayrak oradaydı, biz de vardık. Yıllar sonra ekonomi okumuş, verilerle haşır neşir olan 25 yaşında biri olarak bu soruya daha farklı bakıyorum. Sayılarla, raporlarla ama bir o kadar da insan hikâyeleriyle. Bayrak ve Bağımsızlık Arasındaki Bağ Nereden Geliyor? Bayrak neden bağımsızlığın sembolüdür sorusunun cevabı aslında oldukça katmanlı. Tarihsel verilere baktığımızda, bugün Birleşmiş Milletler’e üye 190’dan fazla ülkenin tamamının resmi bir bayrağı var. Bu tesadüf…